Và trên hết, tôi rất biết ơn khi một lần nữa có dịp nhắc lại những lời của con trai Gordon Livingston nói với cha mình khi cậu bé sáu tuổi đang hấp hối nơi giường bệnh (những phép lạ của y học đã không xảy ra mặc dù cha con cậu xứng đáng được hưởng): «Cha ơi, con rất yêu giọng nói của cha». Mọi người thường bước vào văn phòng của tôi với sự tuyệt vọng. Thậm chí giờ đây vẫn có một loạt những thanh niên mang óc phiêu lưu, những người tự nguyện để bước ra khỏi con đường đi tìm học vấn đủ lâu để nhìn quanh thế giới, gia nhập tổ chức Hoà bình xanh, hay tự giáo dục mình theo những cách không có ở trong lớp học.
Hầu hết những vụ ầm ĩ có thể mua vui cho chúng ta thường được dựa trên sự đứt gẫy giữa lời nói và hành vi: Thầy tu ngoại tình, chính khách lừa đảo, nhà đạo đức học lại nghiện hút, thầy tu mà tham lam dâm dục. Với tất cả sự quan tâm đúng mực tới những khái niệm hai chiều, người ta rất khó để chấp nhận đồng thời những cảm xúc như vậy. Con số lính Mỹ bị chết trong thực tế đã lên tới 58000 người.
Hệ thống tư bản của chúng ta đã được thành lập dựa trên sự cạnh tranh, hệ thống luật pháp của chúng ta dựa trên sự xung đột và sự theo đuổi lợi ích cá nhân. Liệu hướng tiếp cận này có thể ngăn cản một người có ý định tự sát khỏi tự giết mình hay không? Đôi khi. Họ không tin vào cảm xúc và thích tất cả những gì có thể tính, đếm được.
Nhưng thậm chí ngay cả những người đa nghi cũng có thể học cách để níu giữ những khoảnh khắc hài lòng trong cuộc sống ngắn ngủi của chúng ta. Điều đó không đủ cho nên họ vẫn phải chịu đựng sự thua thiệt khi tuổi già đến: mất đi sự hấp dẫn và lòng nhiệt tình về tình dục, sức khoẻ giảm sút, cái chết của những người bạn lâu năm, mất dần sự minh mẫn về trí tuệ. Tôi đã quen nghe những câu trả lời rằng điều đó đã xảy ra nhiều tháng hay thậm chí nhiều năm trước đây rồi.
Khi chúng ta quên những điều khác như: Ngày sinh nhật, lễ kỷ niệm hàng năm, tên, lời hứa. Ý tưởng rằng tôi sẽ tới được một giai đoạn trong đó tôi không còn nhớ con và day dứt vì đau thương nữa là không thể có và tôi đã từ bỏ nó. Hãy lấy ví dụ về một nhiệm vụ quan trọng trong cuộc sống mà hầu hết chúng ta đều có thể sử dụng những lời chỉ dẫn là lựa chọn và sống cùng bạn đời.
Chúng ta đã chiếm hữu cho bán thân những thành công mà bọn trẻ đạt được. Tôi biết một người thường đánh vợ ban đêm trong những giấc mơ kỳ lạ mà anh ta thật sự không thể nhớ được. Ưu điểm lớn của sự ốm đau là nó giúp người ta lẩn tránh bổn phận.
Đã từng có tấm biển treo trên một giảng đường thưa thớt sinh viên trong suốt quá trình đào tạo là: «Những đứa trẻ trưởng thành của những gia đình bình thường». Hầu hết mọi người trong chúng ta đều là con cháu của những dân tộc đã từng trải qua những cuộc hành trình đầy hiểm nguy để theo đuổi tự do và sự tự quyết và sẵn lòng hy sinh rất nhiều thứ nhằm bảo vệ những lý tưởng đó. Luật đơn giản này có thể ngăn chặn rất nhiều nổi đau đớn và sự hiểu lầm; ảnh hưởng đến mối quan hệ của con người, «Khi tất cả điều nói ra đều được làm thì sẽ có nhiều điều đáng nói hơn là những điều đã được làm đó».
Những câu trả lời như «Chúng tôi không bao giờ đi ngủ mà giận dữ với nhau» hay «Sự khiêm tốn trong mọi việc» có vẻ như một vấn đề triết học để tồn tại hơn là đem lại cho người ta sự vui sướng. Chúng ta nghĩ rằng bọn trẻ không có cảm giác sợ hãi sao? Thế mà có tới 3400 trẻ em chết mỗi năm do tai nạn xe cộ và 5000 em bị giết bởi tai nạn súng đạn. Phong trào nữ quyền đã đưa tới một sự đàm phán lại về hợp đồng đó để thoả mãn nhu cầu của một số phụ nữ muốn tham gia vào những công việc ở bên ngoài gia đình hay bộc lộ sự ngần ngại của họ trong việc một mình đảm nhận việc nuôi dưỡng và chăm sóc con cái, cũng như những việc vặt trong nhà.
Đó là tất cả những gì tôi có về ông. Nếu thiếu mất khả năng quan sát quá khứ rõ ràng, ta sẽ phải thừa nhận rằng việc giữ chặt lấy những hình ảnh lãng mạn hóa chỉ là một cách khác của việc làm hỏng hiện tại. Đây là nơi tầm quan trọng của sự hợp tác với bác sĩ tâm lý lớn nhất.
Nhưng hiếm khi người ta dám hỏi điều này bởi vì nó sẽ mang theo đủ loại lý do khiến người ta thường sống cộng sinh với nhau trong nhiều năm mà không có hạnh phúc như tiền bạc, con cái, sợ phải cô đơn và đôi khi đơn giản là do quán tính. Chúng ta luôn mỉm cười khi chúng ta gặp một người lần đầu tiên. Chính sự lo lắng hay chỉ là trí tưởng tượng đã ngăn cản chúng ta?