Còn bao nhiêu phát triển của những bộ phận khác có liên hệ đến sự truyền sinh trong giai đoạn thanh xuân nầy đã làm cho người bạn trai cảm thấy con người sinh lý của mình thay đổi và họ nghe e thẹn trong cuộc xã giao với bạn gái. Họ chân thành, tích cực hy sinh vì công ích lắm, nhưng tại bản chất không tỏ ra vẻ lộn xộn, náo nức, tỉ mỉ là mình tận tụy. Bạn trai thích: muốn bồng đứa bé, véo mé mặt nó, khều càm nó, đánh nhẹ tay nó.
Họ hãnh diện khi mẹ mượn rinh một cối đá, chị nhờ bữa một ống củi. Không phải tự họ ở dơ đâu, mặc dầu ở dơ có thể làm cho ai đã hôi lại càng tanh ói hơn. Trong nhiều tác phẩm nhất là trong người bản lĩnh, tôi nói thời đại ta ai cũng thấy cần những đầu óc già giặn để xây dựng nhưng lại người ta ưa sống trẻ, quảng cáo trẻ, nỗ lực tìm mọi phương cách cho mình trẻ.
Họ cũng không muốn bạn mình giao thiệp với ai lâu giờ họ lại tự nhiên nghe bẽn lẽn, e thẹn lúc nói chuyện cùng bạn lòng trước mặt bè bạn hay cha mẹ, thầy giáo. Cái khó nầy hiểu là chiến đấu mà người ta chỉ đáng ca khúc khải hoàn khi đã anh dũng chiến đấu để chiến thắng thôi. Mà gặp xi nê khiêu dâm thì tâm hồn họ tất dễ biến thành một chuồng lợn.
Óc tưởng tượng tung hoành hành động, vẽ ra cho bạn trai những hồi hộp đáng tiếc. Mấy lúc lòng cao hứng họ cho cuộc thế toàn những hường và hường. Họ hiểu người bạn trăm năm là chỗ nương tựa họ về đường vật chất.
Đến khi gặp một biến cố, trở lực nào đó, con người mặt thực của họ bung ra như lúa ẩm đứt niềng bồ làm kẻ quá lạc quan về họ đâm ra tuyệt vọng. Bạn trai cách chung không dùng trực giác nhiều như bạn gái. Thay vì gây niềm vui cho tuổi xuân, người ta khiến họ cưu mang những sưu tầm, hối tiếc suốt đời.
Có lắm tuổi xuân mơ ước những thú vui xác thịt rất tổn hại cho lòng băng tuyết. Nói họ nhát, thì đúng. Pierre Mendousse trong cuốn L'ame de la'dolescent thuật truyện một cậu bé 10 tuổi ở trường Toulouse có lối chơi kinh khiếp.
Bạn về sau tìm những sách trong sạch để hiểu rộng vấn đề hơn. Ngày xưa Khuất Nguyên chán đời cho là chỉ một mình tỉnh, thiên hạ đều say, đời đục cả, một mình ông trong. Ở Âu, Mỹ ngày trước nhờ nền giáo dục Kitô giáo, đức cao cả nầy được đề cao.
Công việc trong gia đình cha mẹ, anh chị phú giáo. Là trong lãnh vực tình cảm, sau thời gian giận giữ, oán thù, tình cảm, chia tay với ai, người bạn trai để những kỷ niệm giữa mình và kẻ ấy lên meo chớ không mấy khi nhắc lại mà làm cho kẻ ấy đau lòng. Khi nào mà nhà hữu trách xử cứng rắn, họ đâm ra bất mãn, nói xã hội bất công.
Tâm tình nhút nhát nói trên theo thời gian sẽ hết. Còn em trai coi bộ lôi thôi, thay đồ ra ngồi võng, nói qua loa trả lời vừa đủ khi chị dâu hay anh rễ hỏi. Rồi sau có những sáng xuân mà lòng họ ngao ngán sầu, sầu không lý do.
Em trai chạy lại vừa khoát tay chị vừa nói: Để em. Tại sao sau lúc họ đóng vai trò thế Thượng đế gieo một mầm sống rồi họ không can thiệp gì hết vào sự lớn lên về thể xác của đứa con mà về sau họ tha thiết yêu con? Trả lời câu hỏi nầy phải chạy đến tình yêu và nhất là lương tâm. Tiên ngữ kẻ làm lớn phải theo là không chịu phục vụ mà phục vụ Non ministrari sed ministrare.