Hướng đi mà các bậc đàn anh hướng chúng ta tới thường tập trung vào vấn đề kinh tế. Điều đó không đủ cho nên họ vẫn phải chịu đựng sự thua thiệt khi tuổi già đến: mất đi sự hấp dẫn và lòng nhiệt tình về tình dục, sức khoẻ giảm sút, cái chết của những người bạn lâu năm, mất dần sự minh mẫn về trí tuệ. Để bảo vệ những người cầu toàn, người ta có thể nói rằng những người có đầu óc ám ảnh đó làm thế giới hoạt động cho tất cả những người còn lại.
Tôi đã nghe rất nhiều câu chuyện bắt đầu bằng những câu như: «Anh ấy làm tôi thương tổn, anh ấy rời bỏ tôi nhưng tôi vẫn yêu anh ta». Giá mà những sự thử nghiệm ấy không đắt giá đến vậy! Có một loại cam kết để không thay đổi trong gia đình.
Tôi bảo họ rằng tôi thích những lời sau đây của Raymond Carver: Họ thường nghĩ: «Nếu tôi từ bỏ việc phê bình và hướng dẫn những người xung quanh thì mọi sự sẽ hỗn loạn lên ngay! Công việc hàng ngày sẽ chẳng có ai làm, bát đĩa sẽ chất đống lên, phòng chẳng có ai dọn đẹp, nhà sẽ đổ, công việc sẽ bị thờ ơ, học hành ở trường sẽ bê bết, sau đó sẽ là lạm dụng thuốc, hoang thai, và một cuộc sống đầy tội lỗi. Ít nghiêm trọng hơn, hàng triệu đôi vợ chồng phải ngủ trong những căn buồng riêng biệt vì không chịu nổi tiếng ngáy của một bên.
Đối với nhiều người, quá khứ như là một nguồn giải trí bất tận, nếu nó đau đớn thì người ta lại càng thường quay đi quay lại như một bộ phim tình cảm ưa thích. Nếu thức ăn không được cho nữa, việc kéo cần một lúc nào đó sẽ dừng hẳn. Khi phải trải nghiệm một mình, cảm xúc mà chúng ta đang có có thể trở nên căng thẳng, giống như một dạng cô độc nhưng không chắc chắn là sinh ra những hậu quả có hại nào và nó giống như sự quan tâm hạn chế tới người khác.
Điều làm cho tình yêu khác biệt, dù có đơn phương hay không là một dạng ngưỡng mộ chứ không giống như niềm tin rằng người ta đang theo dõi để làm hại mình. Người ta thậm chí còn dán nhãn cho chứng này là «triệu chứng về người vợ phải nạp năng lượng», chúng ta mặc nhiên coi là họ không có khả năng để thay đổi tình trạng của mình và nên nâng những tiêu chuẩn về trách nhiệm với những người khác. Tiến trình của việc xây dựng luôn chậm hơn và phức tạp hơn việc phá bỏ.
Mỗi cuộc đời đều có những mất mát riêng. Một người mẹ có hai đứa con đang trải qua sự tuyệt vọng do một cuộc ly hôn cay đắng gây ra đã tự bắn mình vào ngày cô phải đi đến bệnh viện. Ưu điểm lớn của sự ốm đau là nó giúp người ta lẩn tránh bổn phận.
Cũng có thể có những trở ngại tiềm ẩn phía sau khiến chúng ta quên cái điều mà ta ngại thú nhận một cách cởi mở. Điều này thường liên quan tới những việc như lấy dấu vân tay và chụp ảnh trẻ em. Chúng ta thường tỏ ra can đảm trong vô số cách để đáp ứng bổn phận của mình hoặc thử nghiệm những điều mới mẻ có thể cải thiện cuộc sống của mình.
Tôi đã chữa chạy cho vô số các kỹ sư giỏi hay kế toán cừ hay người lập trình máy tính xuất sắc. Và người già có thể đáp lại sự giới hạn và miệt thị của xã hội đối với mình bằng cách nào? Họ rất giận dữ. Có thể bổn phận cuối cùng của chúng ta là chống lại những thử thách của sự suy yếu về thể xác và tinh thần thường kèm theo tuổi già với nhân phẩm và sự vượt lên lòng tự thương hại.
Đây chính là điều tôi đã nói với họ: Điều tốt lành là chúng ta có những cách điều trị có hiệu quả cho những triệu chứng tuyệt vọng, tin tức tồi tệ là thuốc men vẫn không khiến cho bạn hạnh phúc được. Nghề của bác sĩ tâm lý là khiến người ta nhận ra những điều như vậy, hiểu rõ về nó và tìm ra cách đối phó với nó. Trước hết, bằng cách đổ trách nhiệm cho bên ngoài, chúng ta đã xoá bỏ mất một nhận thức có khả năng hàn gắn vết thương lòng của chúng ta là điều xảy ra đối với mình không quan trọng bằng thái độ mà chúng ta thích ứng để đáp lại nó.
Làm như vậy tức là chúng ta đang yêu cầu họ thay đổi những thói quen đã có từ lâu. Trong cuộc sống cá nhân, việc theo đuổi một loạt mục tiêu đã được lên danh sách. Ai đã sống với những kẻ nghiện rượu có nghĩa là thường xuyên phải ở trong tình trạng chịu đựng một chứng bệnh nào đó của anh ta.